آیا حجامت فقط برای بیماران مفید است؟

پاسخ این سوال منفی می باشد. همانطورکه از احادیث متواتر مشخص است و تجربه و تحقیقات نیز آنرا به اثبات رسانده است یکی ازمهمترین اثرات حجامت تاثیردرپیشگیری از بیماری هاست و تقدم پیشگیری بردرمان برهمگان مبرهن و آشکار است.

مشاهدات پزشکان مجرب عضو (موسسه تحقیقات حجامت ایران) موید این مطلب است که سالمندانی که به طور مرتب جهت پیشگیری از بیماریها حجامت شده اند، دارای سیستم های درونی سالم تری نسبت به سایر افراد می باشند. البته تحقیق علمی و دقیقی به صورت گذشته نگر بر روی این افراد انجام نشده است.

ادامه مطلب...


برچسب ها : طب و پزشکی  ,

ایام مناسب جهت حجامت

در این قسمت به بررسی زمان های مناسب جهت انجام حجامت به گفته ائمه (ع) پرداختیم.

امام رضا (ع): «فصل بهار روح زمان هاست و در این فصل خون به هیجان در می آید. لذا از قصد و حجامت در این فصل استفاده کن.»

امام صادق(ع): «حجامت کردن در ثلث اول فروردین ماه ( آذر ماه رومی ) باعث صحت یک سال از بیماری هاست به اذن خداوند متعال در احادیث ائمه معصومین علیه السلام به خصوص امام رضا ( ع) از حجامت در ماه کانون اول رومی ( دی ماه ) نهی شده است.»

البته بیان این ترتیب بدین معنی نیست که حجامت در فصول زمستان بی فایده می باشد. بلکه موید تأثیر بهتر حجامت در ترتیب عنوان شده می باشد و چه بسا با تشخیص پزشک، حجامت حتی در دی ماه نیز در راستای درمان بیمار لازم تشخیص داده شده و تجویز شود. در این صورت نباید صدقه دادن ، تلاوت آیه الکرسی و صلوات فرستادن را از خاطر برد.

ادامه مطلب...


برچسب ها : طب و پزشکی  ,

سن مناسب برای انجام حجامت

در طب سنتی، برخی حکما ـ از قبیل بوعلی سینا و جرجانی ـ حجامت را از دو تا 60 سالگی تجویز نموده اند. اما در طب اسلامی شروع حجامت جهت پیشگیری، از چهار ماهگی تجویز شده است. در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) که در کتب گوناگون ـ از جمله استبصار جلد 1 صفحه 84 ـ وارد شده است، ایشان به حجامت نقره در اطفال بالای چهار ماه به فاصله هر ماه یکبار توصیه نموده اند و آثار فراوانی برای آن ذکر نموده اند.

همچنین در روایات اسلامی حدیثی مبنی بر عدم انجام حجامت در افراد کهنسال مشاهده نسده است . به عبارت دیگر حجامت محدودیت سنی ندارد .

حضرت امام رضا (ع) در رساله ذهبیه حجامت را در بالغین متناسب با سن تجویز نموده اند. مثلاً حجامت برای فرد 40 ساله هر 40 روز یک مرتبه و برای فرد 60 ساله هر 60 روز یک بار تجویز شده است.

• این فواصل برای پیشگیری از بیماری ها توسط حجامت می باشد و فواصل مناسب جهت حجامت فرد بیمار باید توسط پزشک معالج تجویز شود.

• به تجربه ثابت شده است که حجامت در اطفال و کودکان موجب افزایش رشد قد و وزن، رفع لاغری، بی اشتهایی، ضعف ، تقویت سیستم ایمنی و دفاعی و بالاخره کاهش اختلالات رفتاری و بیقراری و پرخاشگری در ایشان می شود .

• در کتب طب سنتی، جهت درمان زردی ( یرقان فیزیولوژیک ) چند خراش کوچک سطحی در لبه و پشت لاله گوش نوزاد تجویز شده است.

• در گذشته حجامت نقش واکسیناسیون فعلی را برای کودکان داشته است و مقاومت آنها در برابر بیماریها توسط حجامت زیاد می شده است. مثلاً رازی در کتاب « الجدری و الحصبه » از حجامت جهت واکسیناسیون افراد زیر 14 سال در برابر آبله نام برده است . عده ای نیز معتقدند حجامت در سنین بلوغ موجب کاهش پرخاشگری و سایر عوارض بلوغ می شود .

توصیه های قبل از حجامت:

تذکر:(این تو صیه ها از منبعی غیر از روایات استفاده شده است )

• با شکم گرسنه هیچ و قت حجامت نکنید

• ساعت قبل از حجامت سیگار مصرف نشود.

ادامه مطلب...


برچسب ها : طب و پزشکی  ,

تاکید پیامبر و امامان معصوم بر انجام حجامت

با ظهور اسلام، حجامت مورد تأیید و تأکید فراوان پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم علیهم السلام قرار گرفت و بیش از 600 روایت در مورد حجامت جمع آوری شده است. پیامبر اکرم (ص) در روایتی که در نهج الفصاحه آمده، پنج چیز را از سنت های پیامبران الهی معرفی کرده اند که عبارتند از : حیاء، حلم، حجامت، مسواک و عطر زدن.

در روایت دیگری امام علی علیه السلام می فرمایند: "ان الحجامه تصح البدن و تشد العقل." بدرستی که حجامت بدن را سالم و عقل را نیرومند می گرداند .

ادامه مطلب...


برچسب ها : طب و پزشکی  ,

جایگاه حجامت در کتاب «قانون در طب»

 تمامی بزرگان طب سنتی ایران ازحجامت به عنوان یکی از ارکان مهم درمانی ذکر کرده اند. محمد زکریای رازی در کتاب «الحاوی»، شیخ الرئیس ابوعلی سینا در کتاب «قانون در طب»، سید اسماعیل جرجانی درکتاب «ذخیره خوارزمشاهی» ، عقیلی خراسانی درکتاب «خلاصه الحکمه فی مجمع الجوامع» و بسیاری دیگر از مشاهیر پزشکی طب سنتی و اسلامی به شیوه گسترده ای پیرامون حجامت و کاربرد آن دردرمان امراض صحبت کرده اند و از حجامت برای درمان بیماری های فراگیر و مهمی مانند  «سکته قلبی ، مالیخولیا ، سردردهای میگرنی و بخشی از بیماری های پوستی» بهره می گرفته اند. در طب اسلامی و منابع مذهبی نیز توصیه های فراوانی به انجام حجامت شده است.

قدمت 3300 ساله حجامت در جامعه بشری

 اگر به کتاب های تاریخی و طب های سنتی مراجعه کرده باشید، می بینید که احادیث و سفارش های ائمه معصوم (ع) در مدح انجام حجامت کم نیستند، ولی انجام حجامت فقط به دوره اسلام ختم نمی شود؛ بلکه یک درمان پیچیده ای است که قدیمی ترین سند موجود گواه بر انجام حجامت در 3300 سال قبل از میلاد مسیح در مقدونیه کشف شد که بعدها به یونان رخنه کرده و در آن زمان شاخص پزشک بودن، حجامت کردن و داشتن ابزار آن بوده است.

اوراق پاپیروس که از عصر باستان بدست آمده نیز نشان می دهد که حدود 2200 سال قبل از میلاد مسیح ،حجامت امری رایج بوده است.حتی بقراط که حدود 400 سال قبل از میلاد مسیح می زیسته است با روش های مختلف حجامت آشنا بوده است و در آثار خود به موارد استفاده و منع آن اشاره کرده است.

در آثار جالینوس نیز مطالب متنوعی در مورد حجامت برجا مانده است. تمامی ‌بزرگان طب سنتی ایران از حجامت به عنوان یکی از ارکان مهم درمانی ذکــر کرده ‌اند. محــــمد زکریای رازی در کتاب «الحاوی» ، شیخ الرئیس ابوعلی سینا در کتاب «قانون در طب»، سید اسمـاعیل جرجانی در کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» و عقیلی خراسانی در کتاب «خلاصه‌الحکمه فی مجـــمع الجوامع» به شـیــــــوه گسترده ‌ای پیرامون حجامت و کاربرد آن در درمان صحبت کرده ‌اند و از حجامت برای درمان بیـــــــــماری‌های فراگیر و مهمی ‌مانند سکته قلبی ، مالیخولیا، سردرد های میگرنی و بخشی از بیماری‌های پوستی بهره می‌گرفته‌اند.

توصیه های بزرگان دین را جدی بگیرید

در ادامه «عباس حاجی آخونی»، مشاور وزیر بهداشت در امور طب سنتی و مکمل گفت: حجامت جزئی از طب سنتی و اسلامی ایران و مورد قبول و تأیید وزارت بهداشت است. از نظر این وزارتخانه، مراکز مجاز حجامت معتبر هستند.

مشاور وزیر بهداشت در امور طب سنتی، مکمل و صنایع گیاهان دارویی افزود:‌ موضع وزارت بهداشت درباره حجامت آن است که این روش جزئی از طب سنتی و اسلامی ایران است، به همین علت به عنوان متولی سلامت به مراکز حجامت در کشور مجوز می ‌دهد.

وی خاطر نشان کرد: کسانی که به استناد طب جدید با حجامت مخالفت می‌ کنند، یا فواید و محاسن این خدمت را نمی ‌دانند و جاهلانه با آن مخالفت می ‌کنند، یا می ‌دانند و عالمانه این خدمت سلامت را مورد هتاکی قرار می‌ دهند، بدون این که دلیل مشخصی برای این هتاکی بیاورند، به فکر منافع خود هستند چون این امر برایشان میلیاردی ارزش دارد.

حاجی آخونی در پاسخ به این پرسش که چرا عده‌ ای از مسئولان حتی در وزارت بهداشت با استناد به طب نوین انتقال خون معتقدند با وجود دستگاه‌ ها و تجهیزات پیشرفته و استریل خونگیری، باید حجامت کنار گذاشته شود، گفت:‌ جوابی که می ‌توان به این افراد داد، این است که اولا اگر با وجود طب نوین انتقال خون نیازی به حجامت نبود، لازم نبود انبیا‌ و اولیای دین این قدر بر حجامت تأکید کنند، آنها می ‌گفتند مردم بروید خون بدهید، دیگر این که این قدر تأکید بر تاریخ و این که چندم ماه حجامت کنید و بر ثواب آن نمی‌ کردند.

وی افزود:‌ مطالعات علمی در دنیا بر روی حجامت و همچنین زالو درمانی که مانند بررسی یک دارو به روش کلینیکال ترایال انجام می ‌شود، اثربخشی حجامت و زالو درمانی را نشان داده است و مقالات علمی متعدد درباره آن وجود دارد، نکته دیگر آن است آنالیز خون گرفته شده از طریق حجامت نشان داده که ترکیبات آن و لیپیدهای موجود در آن با خون گرفته شده از روش‌ های دیگر متفاوت است، بنابراین، این همه عقبه فرهنگی و توصیه‌ های بزرگان دین بی دلیل نبوده است.

بهترین زمان حجامت

در ادامه «غلامرضا کردافشار»، متخصص طب سنتی با بیان اینکه حجامت با دو هدف اصلاح کمیت و اصلاح کیفیت خون انجام می شود، افزود: افرادی که دارای خون زیاد و درمعرض بیماری هایی مانند سکته و فشارخون هستند اقدام به حجامت می کنند.

وی افزود: مناسب ترین زمان حجامت افراد برای اصلاح کمیت خون دوازدهم تا پانزدهم ماه قمری است، چرا که سیستم خون انسان به نیروی جاذبه ماه واکنش نشان می دهد و در این روزها خون رقیق تر در بدن جاری است و می توان آن را از راه حجامت دفع کرد.

این متخصص طب سنتی خاطرنشان کرد: اگر هدف از حجامت اصلاح کیفیت خون و دفع مواد زائد خون باشد، بهترین زمان برای حجامت پانزدهم تا نوزدهم ماه قمری است، چرا که دراین زمان خون غلیظ تر بدن به سطح پوست می آید و می توان آن را دفع کرد.

کرد افشار اظهارکرد: پانزدهم هرماه قمری، اوج جوشش خون انسان است و پزشکان نیز تلاش می کنند، افراد باید این روزها به دلیل افزایش احتمال خطر، به جز موقعیت های اورژانسی از انجام عمل جراحی بپرهیزند .

این استاد دانشگاه با بیان اینکه حجامت یک روش موثر برای حفظ سلامت بدن است، یادآورشد: حجامت باید ازسوی متخصصان و با مواد یک بارمصرف و استریل انجام شود.
 

وی افزود: در روش حجامت، پوست بدن با ابزار مخصوصی خراشیده می شود تا خون بیرون بیاید، اما این خراشیدگی به لایه های عمیق پوست نمی رسد و به بخیه نیازی ندارد.

مهارت شرط اول حجامت

وی با اشاره به آشفته بازاری که در طب سنتی شاهد آن هستیم، تأکید کرد: در این شرایط باید مردم خودشان نسبت به این که ممکن است یک فرد کم سواد و بدون مهارت برود مکانی را اجاره کند و بدون هیچ مدرک حجامت انجام دهد، هوشیار باشند و برای سلامتی خودشان بیشتر از این ارزش قائل شوند. به این دلیل که در این مراکز پزشک وجود ندارد، اگر بیمار مشکلی برایش پیش بیاید، این فرد هیچ کاری در جهت نجات بیمار نمی‌تواند انجام دهد! همین سهل انگاری ممکن است به وارد آمدن صدمات جدی به سلامت فرد حجامت‌شونده ختم شود.

وی درباره انجام اصولی و بهداشتی این طب سنتی گفت: در مراکز درمانی که پزشک دوره‌ دیده حضور دارد و درمان کاملا بهداشتی انجام می شود، با درمانی سنتی روبه‌رو هستیم که از قدیم بوده و در بهبود حال بیماران تأثیر دارد؛ ولی شخصی که حجامت انجام می دهد، باید به تشخیص پزشک و دفعاتی که باید انجام دهند، توجه کامل داشته باشد.

علاقی یادآور شد: اگر این مسائل رعایت شود انجام حجامت خیلی خوب است و مردم می توانند از فواید آن بهره مند شوند. 

حجامت روش درمانی نسبی

علاقی گفت: در درمان حجامت مشخص می شود که بیماری فرد کدام قسمت از بدن را درگیر کرده است و کدام قسمت بدن فرد را باید حجامت کرد. در ضمن کسی که دوره آموزش حجامت را گذرانده باشد، یک پزشک است که متوجه کسالت بیمار می‌شود. متأسفانه افراد عادی که به این کار می‌پردازند، مدعیانی هستند که آموزش سطحی دیده اند و از اصول آن هیچ اطلاعی ندارند و از این‌که حجامت برای خودش قوانینی دارد، غافل اند. در حال حاضر کسانی که به حجامت و درمان‌های سنتی روی می‌آورند و از این راه می‌خواهند درمان شوند، باید بدانند که حجامت یکی از روش‌های درمانی نسبی است. درمان با حجامت، نمی‌تواند درمانی قطعی باشد.